Elazığ’ın Salkaya köyünde sıradan bir gün… 2023’te toprakla uğraşan bir çiftçi, kiraz fidanı dikerken mozaik taşlarla karşılaşınca aslında çok büyük bir keşfin fitilini ateşledi. O mozaik, geçmişin bir çağrısıydı.
Ardından harekete geçen arkeoloji ekipleri, yerin altında ileri teknolojili radarı (GPR) kullanarak mozaikin 70–70 metre güneyindeki bataryaları taradı. Ve beklenen oldu: yaklaşık 75 metrekarelik, 1 700 yıllık bir Roma hamamı bulundu.
Mühendisliğin Uğur Sesi: Hypocaust Sistemi
Bu yapı, bir Roma “spa”sı gibi: eşsiz yer altında ısıtmalı döşeme sistemi (hypocaust), soğuk, ılık ve sıcak odalar, terleyici bölümler, havuzlar, ayrıkanallarla hem temiz hem atık su dolaşımı… Hepsi, dönemin üst sınıf yaşamını gözler önüne seriyor.
Arkeolog Emre Çayır, bu yapının Elazığ’da ilk ve eşsiz olduğunu vurguladı:
“Roma mühendisliği burada hâlâ ayakta; hypocaust sistemi, sıcak-ılık-soğuk mimarisi… Hepsi korunmuş hâlde.
Bir Kırsal Mozaikten Şehre Uzanan Tarih
Elazığ İl Kültür ve Turizm Müdürü Ahmet Demirdağ, bu keşfe dair şu değerlendirmede bulundu:
“Buranın bir Roma yerleşimi olduğu açık. Kazıyı sürdürüp, envantere yeni yapılar katacağız.”
Kazı sahasında yalnızca yapı değil, bölgede arkeolojik potansiyelin büyük olduğu da net bir şekilde görülüyor.
Kaynaklar:
- Fox News
- All That’s Interesting
- Anatolian News
- Heritage Daily
- 2025 in archaeology